BM25-Best Match Algoritması Nedir?

İnternette arama yaparken bir denizde boğuluyormuş gibi hissediyor musunuz? Bir sürü sayfa, bir sürü link… Aradığınızı bulmak adeta iğne aramak gibi. Neyse ki, BM25 adında bir sihirli algoritma var ki okyanusta size rehberlik ediyor ve aradığınızı anında bulmanıza yardımcı oluyor. Bu yazıda, BM25'in gizemli dünyasını keşfedeceğiz.

BM25 Nedir?

Düşünün ki bir kütüphanedesiniz ve en sevdiğiniz yazarın kitabını arıyorsunuz. Raflar kitaplarla dolu ve her bir kitap farklı bir konuya değiniyor. Hangi kitapta aradığınızı nasıl bulacaksınız? İşte burada BM25 devreye giriyor. Tıpkı bir kütüphaneci gibi, BM25 algoritması da aradığınız kelimelerle en çok eşleşen kitapları size sunar. Bunu yaparken de üç basit ipucu kullanır:

1. Kelime Sayacı: Aradığınız kelimeler kitapta ne kadar sık geçiyor? Sıkça geçen kelimeler, aradığınız kitap olma ihtimalini artırır. Örneğin, “kedi” kelimesini arıyorsanız, “kediler ve köpekler” kitabından ziyade “kedilerin gizemli dünyası” kitabı daha alakalı olacaktır.

2. Kelimelerin Yeri: Aradığınız kelimeler kitapta nerede geçiyor? Kitabın başlığında veya ilk sayfalarında geçen kelimeler daha önemlidir. Örneğin, “yemek tarifi” arıyorsanız, “mutfağın pratik sırları” kitabının ilk sayfalarında “kolay börek tarifi” aradığınızı gösterir.

3. Kelimelerin Uzunluğu: Aradığınız kelimeler ne kadar uzun? “Elma” kelimesi “meyve” kelimesinden daha spesifiktir ve bu nedenle aradığınız kitap olma ihtimali daha yüksektir. Örneğin, “bilgisayar oyunu” arıyorsanız, “oyunlar ve eğlence” kitabından ziyade “en iyi bilgisayar oyunları 2024” kitabı aradığınızı gösterir.

BM25 Nerede Karşımıza Çıkar?

BM25, Google, Yandex, Bing gibi popüler arama motorlarında sihirli değnek gibi kullanılır. Aynı zamanda e-posta filtreleme, ürün önerisi sistemleri ve chatbot’lar gibi birçok farklı yerde de karşınıza çıkabilir. Örneğin, bir e-posta filtresinde spam e-postaları ayıklamak için veya bir ürün önerisi sisteminde size en uygun ürünleri önermek için kullanılabilir.

BM25 Nasıl Çalışır?

BM25 algoritması, üç ana faktöre dayanarak bir belgenin alaka düzeyini hesaplar:

1. Kelime Sıklığı: Aradığınız kelimeler belgede ne kadar sık geçiyor? Sıkça geçen kelimeler, daha yüksek alaka düzeyi anlamına gelir.

2. Kelime Konumu: Aradığınız kelimeler belgede nerede geçiyor? Başlıkta veya metnin ilk paragraflarında geçen kelimeler, daha önemlidir.

3. Kelime Uzunluğu: Aradığınız kelimeler ne kadar uzun? “Elma” kelimesi “meyve” kelimesinden daha spesifiktir ve bu nedenle daha yüksek alaka puanı alır.

BM25'i Farklı Yerde Nasıl Görebilirsiniz?

BM25 algoritması, internette arama yaparken kullandığınız birçok arama motorunda (Google, Yandex, Bing vb.) kullanılır. Aynı zamanda e-posta filtreleme, ürün önerisi sistemleri ve chatbot’lar gibi birçok farklı uygulamada da karşınıza çıkabilir.

Örnek 1:

Arama: “En iyi köpek cinsi”

Belge 1: “Golden Retriever, dünyanın en popüler köpek cinsidir. Dost canlısı ve zeki bir karaktere sahiptir.”

Belge 2: “Köpekler, evcil hayvan olarak en çok tercih edilen hayvanlardır. Farklı cinsleri ve özellikleri vardır.”

BM25 algoritması, arama kelimelerinize (“en iyi”, “köpek”, “cinsi”) göre belgeleri değerlendirecektir.

• Belge 1: Aradığınız kelimelerin tümü belgede geçiyor ve “en iyi” ve “cinsi” kelimeleri başlıkta ve metnin ilk paragrafında yer alıyor. Bu nedenle, daha yüksek bir alaka puanı alacaktır.
• Belge 2: Aradığınız kelimelerin birkaçı belgede geçiyor, ancak “en iyi” ve “cinsi” kelimeleri metnin daha sonraki bölümlerinde yer alıyor. Bu nedenle, daha düşük bir alaka puanı alacaktır.

Örnek 2:

Diyelim ki bir seyahat planlıyorsunuz ve “İstanbul’da gezilecek yerler” arıyorsunuz. BM25 algoritması, aradığınız kelimeleri kullanarak en alakalı sonuçları bulmak için şunları yapacaktır:

Kelime Sayacı: “İstanbul”, “gezilecek yerler”, “en iyi” kelimeleri ne kadar sık geçiyor? Sıkça geçen kelimeler, aradığınızla daha alakalı olma ihtimalini artırır.

Kelimelerin Yeri: Bu kelimeler sayfanın başlığında veya metnin ilk paragraflarında geçiyor mu? Evetse, daha önemlidir.

Kelimelerin Uzunluğu: “İstanbul’da gezilecek tarihi mekanlar” araması, “İstanbul” aramasından daha spesifiktir ve bu nedenle daha alakalı sonuçlar verir.

BM25 ile “İstanbul’da Gezilecek Yerler” Aramanızı Nasıl Geliştirebilirsiniz?

BM25 algoritması, “en iyi restoranlar İstanbul” aramınızı geliştirmenize yardımcı olmak için size ek bilgiler de sunabilir:

Müşteri Yorumları: BM25, restoranların ne kadar beğenildiğini ve tavsiye edilip edilmediğini analiz etmek için müşteri yorumlarını dikkate alır. Yüksek puan alan ve olumlu yorumlar içeren restoranlar arama sonuçlarında daha öne çıkar.

Fiyat Bilgileri: BM25, aradığınız restoranların fiyat aralıklarını da göz önünde bulundurur. Belirli bir bütçeniz varsa, BM25 size o bütçeye uygun restoranları önerebilir.

Konum: BM25, aradığınız restoranların size olan uzaklığını da dikkate alır. Şehir merkezinin yakınında veya evinizin yakınında restoran bulmak istiyorsanız, BM25 size bu konuda yardımcı olabilir.

Açılış-Kapanış Saatleri: BM25, aradığınız restoranların ne zaman açık olduğunu ve kapalı olduğunu da gösterir. Hemen gitmeyi planlıyorsanız, BM25 size kapalı olan restoranları listeden çıkarabilir.

Mutfak Türü: BM25, aradığınız restoranların hangi mutfak türlerini sunduğunu da gösterebilir. Türk mutfağı, İtalyan mutfağı veya deniz ürünleri gibi belirli bir mutfak türü arıyorsanız, BM25 size o mutfak türünü sunan restoranları önerebilir.

Özel Teklifler: BM25, aradığınız restoranlarda indirim veya özel teklif olup olmadığını da gösterebilir. Daha uygun fiyatlı bir seçenek arıyorsanız, BM25 size bu konuda yardımcı olabilir.

BM25'in sunduğu bu ek bilgiler ile:

• Aradığınız restoranları daha hızlı ve kolay bir şekilde bulabilirsiniz.
• İhtiyaçlarınıza ve isteklerinize en uygun restoranları seçebilirsiniz.
• Zamanınızı ve paranızı daha verimli kullanabilirsiniz.

Özetlemek gerekirse; BM25 algoritması, “en iyi restoranlar İstanbul” aramınızı geliştirmek için size güçlü bir araç sunar. Bu araç ile aradığınızı daha hızlı ve kolay bir şekilde bulabilir, keyifli bir yemek deneyimi yaşayabilirsiniz.

Sonuç

BM25 algoritması, internette arama yaparken size sihirli bir deneyim sunan güçlü bir araçtır. Bu araç ile aradığınızı daha hızlı ve kolay bir şekilde bulabilir, zamandan ve enerjiden tasarruf edebilirsiniz. BM25, kelime sıklığı, kelime konumu ve kelime uzunluğu gibi temel faktörleri kullanarak en alakalı sonuçları sunar.

Bununla birlikte, BM25 sadece bir başlangıç noktasıdır. Arama sonuçlarınızı daha da geliştirmek için müşteri yorumları, fiyat bilgileri, konum, açılış-kapanış saatleri, mutfak türü ve özel teklifler gibi ek bilgileri de göz önünde bulundurmanız önemlidir.

BM25 algoritmasını kullanarak internette gezinmeyi daha keyifli ve verimli hale getirebilir, aradığınızı kolayca bulabilir ve zamandan tasarruf edebilirsiniz.

Buy Me A Coffee

Bana bir kahve ısmarlayarak destek olabilirsiniz.
https://www.buymeacoffee.com/barisakdas